دارالترجمه رسمی

دارالترجمه رسمی یا همان دفتر ترجمه رسمی به محل کار مترجم رسمی قوه قضائیه اطلاق می شود. مترجم رسمی بر طبق قانون ترجمه اسناد و اظهارات در محاکم و ادارات دولتی، توسط قوه قضائیه جذب می شود. مترجمی رسمی دادگستری جزء آن دسته از مشاغل می باشد (مانند وکلا، پزشکان، کارشناسان رسمی دادگستری و …) که فرد کارشناس می تواند در محل سکونت خود نیز اقدام به مباشرت برای شغل نماید. به عبارت دیگر، مترجمان رسمی می توانند در واحدهایی با سند مسکونی (به شرط رضایت سایر همسایگان) اقدام به تاسیس دفتر نمایند.

بر طبق آیین نامه مترجمان رسمی قوه قضائیه، هر دفتر ترجمه باید توسط حد اقل یک مترجم رسمی تاسیس شده باشد و پروانه تاسیس دفتر باید در معرض دید عموم نصب گردد. مترجمی که پروانه تاسیس دفتر ترجمه رسمی به نام او صادر شده را مترجم مسئول گویند و بر طبق آیین نامه، مسئولیت کل امور دفتر (اعم از مالی، اداری، قضائی، پاسخگویی به مشتریان و …) بر عهده ایشان می باشد.

گاهی دفتر ترجمه رسمی متشکل از چند مترجم است و دارالترجمه اقدام به ترجمه در زبانهای مختلف می نماید. در این صورت مترجمی که پروانه به نام وی صادر شده “مترجم رسمی مسئول” تلقی خواهد شد و سایر مترجمان به عنوان “مترجم رسمی همکار” خواهند بود. باید افزود که دامنه مسئولیت مترجمان همکار فقط محدود به حیطه فعالیت خود بوده و مسئولیتی در قبال عملکرد سایر مترجمان و امور جاری دفتر نخواهند داشت. حال آنکه مترجم مسئول در قبال عملکرد تک تک مترجمان، مترجمیاران و کارکنان دفتر مسئول خواهد بود. برای مثال چنانچه تخلفی از مترجم همکار سر بزند، مترجم مسئول نیز در محکمه بازخواست خواهد شد، مگر اینکه تخلف مربوط به امور ترجمه و تخصصی باشد که در آنصورت مترجم مسئول بری الذمه خواهد بود. اما چنانچه جعل، سند سازی، ترجمه مدارک ممنوعه و … صورت گیرد، مترجم مسئول و همکار هر دو مورد بازخواست خواهند بود.

کادر اجرایی دارالترجمه به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند. اول مترجمان و دوم کارمندان اجرایی. مترجمان نیز یا رسمی هستند (به ترتیبی که در بالا ذکر شد) یا غیر رسمی. به مترجمان غیر رسمی شاغل در دفاتر ترجمه رسمی مترجمیار می گویند. این افراد قالبا فارغ التحصیلان رشته زبان مربوطه هستند که در کنار مترجمان رسمی و تحت نظارت آنها، به امر ترجمه اسناد و مدارک در دارالترجمه ها می پردازند.  کارمندان اجرایی دفتر نیز افرادی هستند که مسئولیت پذیرش و طبقه بندی اسناد، انجام امور اداری (الصاق تمبر، تهیه لیست ارایه اسناد برای اداره مترجمان رسمی قوه قضائیه، تهیه لیست برای اخذ تاییدیه وزارت امور خارجه، و…) و ارایه مشاوره به مشتریان برای امر مهاجرت را بر عهده دارند.

غالبا در یک دارالترجمه فقط یک مترجم رسمی حضور دارد و مترجمان برای انجام ترجمه رسمی به زبانهای دیگر، کار را به دفاتر همکار ارجاع می دهند. اما در بعضی دفاتر جند مترجم رسمی با یک مترجم مسئول همکاری می نمایند. دارالترجمه رنسانس افتخار دارد که نه تنها برای ترجمه رسمی انگلیسی، بلکه برای ترجمه رسمی ترکی استانبولی، ترجمه رسمی هلندی، ترجمه رسمی فنلاندی، ترجمه رسمی سوئدی، ترجمه رسمی ایتالیایی، ترجمه رسمی نروژی، ترجمه رسمی آلمانی، ترجمه رسمی اسپانیایی، ترجمه رسمی روسی، ترجمه رسمی عربی، و ترجمه رسمی چینی مترجم همکار دارد. همچنین این دفتر با مترجمانی برای ترجمه غیر رسمی گرجی (گرجستانی) و ترجمه غیر رسمی هلندی همکاری دارد.

عبارت دارالترجمه رسمی صحیح است یا دفتر ترجمه رسمی؟

دارالترجمه واژه ای عربی است که باب شدن آن در زبان فارسی باز می گردد به دوران قاجار و شروع تعاملات سلاطین قجر با اروپا. در پی این تعاملات، نظام اداری و حکومتی ایران دگرگون شد و دوایر مختلف حکومتی تاسیس گردید. پیشوند عربی “دار” به معنی “سرای” بر بسیاری از کلمات که دال بر انجام مفهومی در آن دایره بود اضافه گردید و نهادهایی چون دارالخلافه، دارالترجمه، دارالحکومه، و… رایج گردید. البته در ابتدای امر دارالترجمه ها به این شکل نبودند و به دستور ناصرالدین شاه مجموعه ای از مترجمان برای ترجمه گرد آمدند که شرح آن در کتاب خاطرات ذکاءالملک بسیار خواندنی است.  در سال 1316 قانون ترجمه اسناد و اظهارات در ادارات دولتی و محاکم به تصویب رسید و دارالترجمه به شکل امروز باب شد. این واژه تا سال 1396 مورد استفاده بود تا در سال 1396، اداره کل مترجمان رسمی قوه قضائیه عبارت “دفتر ترجمه رسمی” را جایگزین “دارالترجمه رسمی” نمود و دلیل این امر پاس داشتن زبان فارسی و پرهیز از استفاده واژه ای عربی بود.